Покриеноста со мраз во Арктичкиот Океан падна на второ најниско ниво откако започнаа сателитските набљудувања во 1979 година, соопштија во понеделник американските владини научници.
До овој месец, само еднаш во последните 42 години замрзнатиот череп на Земјата покрил помалку од 4 милиони квадратни километри (1,5 милиони квадратни милји).
Арктикот би можел да го доживее своето прво лето без мраз веќе во 2035 година, објавија истражувачите минатиот месец во списанието „Nature Climate Change“.
Но, целото тоа топење на снегот и мразот не го зголемува директно нивото на морето, исто како што топењето на коцките мраз не истура чаша вода, што го наметнува незгодното прашање: Кого го интересира?
Мора да се признае, ова се лоши вести за поларните мечки, кои, според неодамнешна студија, веќе се на пат кон истребување.
Да, ова секако значи длабока трансформација на морските екосистеми во регионот, од фитопланктон до китови.
Како што се испоставува, постојат неколку причини за загриженост за несаканите ефекти од намалувањето на арктичкиот морски мраз.
Можеби најфундаменталната идеја, велат научниците, е дека намалувањето на ледените покривки не е само симптом на глобалното затоплување, туку и движечка сила зад него.
„Отстранувањето на морскиот мраз го разоткрива темниот океан, што создава моќен механизам за повратна информација“, изјави за АФП геофизичарот Марко Тедеско од Институтот за Земја при Универзитетот Колумбија.
Но, кога површината на огледалото беше заменета со темно сина вода, беше апсорбирана приближно ист процент од топлинската енергија на Земјата.
Тука не зборуваме за површина со печат: разликата помеѓу просечниот минимум на ледената покривка од 1979 до 1990 година и најниската точка забележана денес е над 3 милиони квадратни километри - двојно повеќе од површината на Франција, Германија и Шпанија заедно.
Океаните веќе апсорбираат 90 проценти од вишокот топлина произведена од антропогените стакленички гасови, но ова има своја цена, вклучувајќи хемиски промени, масивни морски топлотни бранови и изумирање на коралните гребени.
Комплексниот климатски систем на Земјата вклучува меѓусебно поврзани океански струи предизвикани од ветрови, плима и осека и таканаречената термохалинска циркулација, која самата е предизвикана од промени во температурата („топлина“) и концентрација на сол („саламура“).
Дури и малите промени во океанската транспортна лента (која патува меѓу половите и ги опфаќа сите три океани) можат да имаат разорни ефекти врз климата.
На пример, пред речиси 13.000 години, додека Земјата преминувала од ледено доба во меѓуглацијален период што му овозможил на нашиот вид да напредува, глобалните температури одеднаш паднале за неколку степени Целзиусови.
Геолошките докази сугерираат дека забавувањето на термохалинската циркулација предизвикано од масивен и брз прилив на ладна слатка вода од Арктикот е делумно виновно.
„Свежата вода од топењето на морскиот и подземниот мраз во Гренланд го нарушува и ослабува Голфскиот тек“, дел од транспортерска лента што тече во Атлантскиот Океан, изјави истражувачот Ксавиер Фетвајс од Универзитетот во Лиеж во Белгија.
„Затоа Западна Европа има поблага клима од Северна Америка на иста географска ширина.“
Огромната ледена покривка на копното во Гренланд минатата година изгуби повеќе од 500 милијарди тони чиста вода, од кои сите се истекоа во морето.
Рекордната количина делумно се должи на зголемените температури, кои растат двојно побрзо на Арктикот отколку на остатокот од планетата.
„Неколку студии покажаа дека зголемувањето на летните арктички максимални температури делумно се должи на минималниот обем на морскиот мраз“, изјави Фетвис за АФП.
Според студија објавена во списанието „Nature“ во јули, сегашната траекторија на климатските промени и почетокот на лето без мраз, како што е дефинирано од Меѓувладиниот панел на ОН за климатски промени, е помала од 1 милион квадратни километри. До крајот на векот, мечките навистина ќе умрат од глад.
„Глобалното затоплување предизвикано од човекот значи дека поларните мечки имаат сè помалку морски мраз во текот на летото“, изјави за АФП водечкиот автор на студијата, Стивен Армструп, главен научник во „Полар Берс Интернешнл“.